Sualtı Belgesel Yapımcısı Tahsin Ceylan ve Ekolojik Araştırmalar Derneği Lideri Ali Fuat Canbolat, Antalya’nın Belek Denizkent sahilinde başıboş bir köpeğin deniz kaplumbağası yuvasını açıp yumurtaları yok ettiği anları kaydetti.
Akdeniz’in en büyük caretta caretta yuvalama alanlarından biri olan Belek ve Kızılot kıyılarında mayıs ayından itibaren anne kaplumbağanın kum altına gömdüğü yumurtalardan çıkan yavruların denizle buluşma süreci devam ediyor. İlgili kurumlar adına proje yöneticisi Canbolat liderliğinde hazırlanan “Deniz Kaplumbağalarının İzlenmesi ve Korunması” projesi kapsamında caretta carettaların bölgedeki yuvalama anları ve yavruların yumurtadan çıkışları takip ediliyor.
Caretta carettalar tilki, köpek, martı, yengeç gibi yırtıcı hayvanların yanı sıra insanların kıyıya bıraktığı çöp ve plastiklerin tehdidi altında.
Sualtı Belgesel Yapımcıları Ceylan ve Canbolat, kıyılarda başıboş köpeklerin avlanması ve plastik atıkların tehlikeleri üzerine bir çalışma gerçekleştirdi. Bölgede çekimler sırasında bir köpeğin deniz kaplumbağası yumurtalarını yediği görüldü.
“Sokakta bırakılan evcil hayvanlar saldırganlaşıyor”
Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi ve EKAD Lideri Canbolat, Belek kıyılarının deniz kaplumbağalarının en değerli yuvalama alanları arasında yer aldığını ve bölgede 3.850 yuvanın tespit edildiğini söyledi.
Bazı yuvaların başıboş köpeklerin saldırısına uğradığını vurgulayan Canbolat, nesli tükenmekte olan türlerin daha yumurtadan çıkmadan ortadan kaybolduğunu belirtti. Yumurtlamak için kıyıya çıkan iri caretta caretta carettaların da köpeklerin saldırısına uğradığını belirten Canbolat, ilk kez bir köpeğin yuvayı açıp yumurtaları yok ettiğine tanık olduklarını söyledi.
Olayı gören Canbolat, şunları söyledi:
“Çekim yaparken ‘Müdahale etmeme gerek var mı?’ diye kendime sordum. “. Ben özellikle müdahale etmedim, ısrarla ateş etmeye devam ettim. Amacımız hepimizin doğal olarak hayvan sevgisiyle yetişmesiydi. Aldığımız evcil hayvanları ister kedi ister köpek olsun büyük bir heyecanla belirli bir süre besliyoruz, canımız sıkıldığında doğaya salıyoruz. Ne yazık ki bu evcil hayvanlar yiyecek bulamıyor. “Yavaş yavaş vahşileşiyor.”
Evden çıkıp aniden doğaya salınan ve uzun süre aç bırakılan köpeklerin daha saldırgan olduğuna dikkati çeken Canbolat, daha önce 5-6 evcil köpeğin yuvaya çıkan yetişkin bireyleri öldürdüğüne tanık olduklarını kaydetti.
Durumun ciddiyetini insanlara aktarmak adına köpeğin yumurtaları yemesine müdahale etmediğini anlatan Canbolat, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bölgeyi incelerken bir köpeğin yuvayı açıp yumurtaları yediğine tanık olduk. İnsanlara anlatmak için bu kareleri çektik. Köpeği kovalayabilirdiniz, bu etik bir durum. Yapacak mısınız, yapmayacak mısınız? yapmamayı seçtim. Bu köpekleri kovalamak çözüm değil. Çünkü 30 kilometrelik kumsalda çalışıyoruz, ben kovalasam 500 metre ötede yuva açar. Bu çözüm değil. Analiz odaklı bakın, analiz nedir, insanlardan kaynaklanan sorunları çözmemiz lazım, yani bu hayvan burada besleniyor, bu hayvana aç olduğu için asla kızamıyorum, hayvan yırtıcı oluyor, ne yiyecek mi? İnsanlarla yaşamayı öğrendi ama doğaya salındı. Bu iki hayvan dönemin başında burada değildi, yakın zamanda serbest bırakıldılar. Belli ki insanlara çok alışkınlar, yakınlaşabildim. Onlara bakıp fotoğraf çektirdim. Bana karşı herhangi bir saldırganlık göstermediler, tepki bile vermediler. Bu onların yakın zamanda serbest bırakıldığını gösteriyor.”
Sahiplenilip evcilleştirilen hayvanların doğaya bırakılması durumunda doğal yaşam için büyük risk oluşturduğunu vurgulayan Canbolat, “Burada nesli tükenen bir cins var, yumurtaları var, yavruları var. İnsanların satın almadan önce düşünmesi gerekiyor. Eğer bu hayvanın olduğuna inanıyorsanız.” hayatınız boyunca yanınızda kalacak, onu sahiplenin.’Doğaya.”Ben bırakırım’ zihniyetiyle yaparsanız çok yanlış bir şey yapıyorsunuz demektir. Yazık bu hayvanlara ve doğal dünyaya.” dedi.
Ali Fuat Canbolat, İngiltere’de sokak kedilerinin 33 kuş türünün neslini tehlikeye attığı gerekçesiyle öldürülmesi konusunda tartışmaların yaşandığını kaydetti.
Plajların insanlar tarafından kirletildiğine dikkat çeken Canbolat, özellikle plastik atıkların yok olmadığını hatırlattı. Deniz canlılarının tükettiği plastiklerin yiyen insanlara da geçtiğini belirten Canbolat, insanların çöplerini bırakırken daha fazla düşünmelerini istedi.
“Sokak köpeklerinin ne hale gelebileceğini göstermek istedik”
Sualtı Belgesel Yapımcısı Ceylan da bölgede çekim yaparken tanık oldukları olay karşısında ciddi anlamda şaşırdıklarını söyledi.
Bölgenin caretta carettaların Akdeniz’deki en büyük yuvalama alanı olduğunu ve bölgede sıklıkla çekim yaptığını belirten Ceylan, “Görüntüyü çektiğimiz yer Denizkent plajları. Daha önce görmediğimiz bir olay. Daha önce ilk kez köpeklerin orada yuva açtığına şahit olmuştuk. Bunu çekerek sokakta bırakılan köpeklerin başına neler gelebileceğini de görmüş olduk.” Bir anlamda topluma görsel verilerle anlatmaya özen gösterdik.” dedi.
Durumu Doğa Savunma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün bölgedeki birimlerine bildirdiklerini belirten Ceylan, yetkililerin gerekli hassasiyeti gösterdiğini belirtti.
